Soğuk bir günde dışarıya çıktığımız zaman hasta veya üşüyor olmasak bile bir süre sonra burnumuz akmaya başlar. Peki ama soğukta neden burnumuz akar? Haydi gelin öğrenelim.
Hava soğuk olduğu zaman insanların yaklaşık %50 ila %90’ının bunu akar, buna soğuk kaynaklı burun nezlesi denir. Astımı veya egzaması bulunan insanlar bu durumu daha çok yaşayabilirler. Burnumuzun tek görevi sadece koku almak değil aynı zamanda soluduğumuz havayı ısıtmak ve nemlendirmektir. Bu sayede hava akciğerlerimizi ulaştığında hücreleri tahriş etmez, sıfırın altındaki sıcaklıklarda burnumuzdan nefes aldığımız zaman bunun arkasındaki hava genelde yaklaşık 26 derece olur. Ayrıca soluduğumuz hava ne kadar soğuk olursa olsun burnun arkasındaki havanın sahip olduğu nem oranı genelde %100 civarında olur, bu durum soluduğumuz hava akciğerlere ulaşmadan önce onun sıcak ve nemli olmasını sağlayan burnun çok önemli bir işlevidir.
Peki burnumuz bunu nasıl yapıyor?
Soğuk ve kuru hava burnumuzun içindeki sinirleri uyararak sinirler üzerinden beynimize bir mesaj gönderir, beynimizde burundaki kan akışını yükselterek bu uyarıya cevap verir, kan damarları genişleterek üzerlerinden geçen havayı ısıtır. Daha sonra burnumuz içeri giren havayı nemlendirmek amacıyla rutubet sağlamak için mukus bezleri aracılığıyla daha fazla salgı üretmek üzere tetiklenir. Soğuk ve kuru hava burnumuzdaki mast adı verilen bağışıklık sistemi hücrelerini uyarır, bu hücreler havayı daha nemli hale getirmek için burnumuzda daha fazla sıvı üretimini tetikler.
Burnumuz bu işlevi yerine getirirken burnumuzdan günlük olarak 300-400 mililitre kadar sıvı kaybedebildiğimiz tahmin ediliyor. Burun boşluklarındaki havanın ısıtılmasıyla burun boşluğu astarı yani Mukoza, vücut iç sıcaklığından daha soğuk hale geliyor, aynı zamanda da su buharlaşarak havayı nemlendiriyor. Büyük miktarlarda sıcaklık gerektiren su buharlaşması, ısıyı burundan alıyor ve böylece bunu da hastalık hale getiriyor. Bunun üzerine buruna giden kan akışı daha fazla artıyor çünkü solunan havayı ısıtma görevi burnunuzu kaybetmesinden daha fazla önem taşıyor. Tüm bu sürecin sonunda soğuk ve kuru havayı nemlendirmek için gereken nemin fazlası burun deliklerinden damlar ve bizde buna burun akıntısı deriz.
Bilginin herkes için ücretsiz ve ulaşılabilir olmasını hedefleyerek gündelik hayattaki sorulardan bilimsel konulara kadar her konuda yazılar yazıyor.
